Alije Vokshi

Aljije Vokši je bila prva albanska žena slikarka sa Kosova koja je studirala u Beogradu i Parizu i predavala likovnu umetnost na Univerzitetu u Prištini. Najpoznatija je po svojim ekspresionističkim portretima. Oni su izvanredni ne samo po svome ćudljivom, nijansiranom prikazivanju emocija njenih subjekata, nego i zbog njihovog svesnog prikazivanja ruku.

One su uvek ogromne, disproporcionalne, istovremeno čudne i sposobne, grube i brižne. Nakon što je prvi put naslikala radnika čija ju je pojava na ulici očarala, Vokši je ove radnikove ruke dala svim svojim subjektima, počevši od svoje majke. Veće šake su, kako je objasnila u jednom intervjuu, „pokazatelj marljivog rada i vrednoće” , koje slikarka vidi kao vrline.

Međutim, za razliku od svoje majke i mnogih njenih vršnjakinja, Vokši je primenila svoj „naporan rad i marljivost“ van kućne sfere. Zanimljivo je da ju je na to podstakao njen otac, a ne majka. Vokši je tek nedavno stekla međunarodno priznanje za svoju umetnost.

Aljije Vokši (Alije Vokshi) (1945, RKS) je rođena u Prištini (Kosovo) i studirala je slikarstvo na Akademiji za figurativno slikarstvo u Beogradu (Srbija). Godine 1968. je postala prva formalno obrazovana Albanka i ženska slikarka na Kosovu. Godine 1977. odlazi na specijalizaciju u Pariz, u klasi profesora Iva Brijera (Ives Bryer) na Akademiji Grand Chaumiere u Parizu, a 1981. je stekla magistarsku diplomu u Beogradu.

U to vreme je relativno malo žena moglo da nastavi visoko obrazovanje, posebno u sferi umetnosti, tako da se na Vokši gleda kao na pionirku kosovske umetničke scene. Ne obazirući se na društvena očekivanja njene uloge kao žene, Vokši je kontinuirano težila da razvija svoja znanja i umetnost.